Merhaba, bu yazıda VPN ‘in ne olduğunu ve nasıl çalıştıklarını öğreneceğiz.

VPN Nedir?

VPN(Virtual Private Network – Sanal Özel Ağ) kısaca internet üzerinde şifreli ve güvenli bağlantı tüneli oluşturmamızı sağlayan gelişmiş bir teknolojidir.

Bu teknolojinin temelleri 1996 yılında Microsoft’un birkaç şirketle beraber PPTP(Point-to-Point Tunneling Protocol) protokolünü geliştirmesiyle atıldı. Bu protokol kullanıcıların özel ağlara güvenli bir şekilde bağlanmasını sağlamak için tasarlanmıştır. Bu teknoloji, PPTP’nin ardından birkaç protokolün daha ortaya çıkmasıyla beraber daha güvenli ve hızlı hale geldi.

VPN ağ önizlemesi
Görsel: Wikipedia Commons

VPN Ne İşe Yarar?

Diğer ağlara yalın bir şekilde bağlandığınızda uzak sunucu ile aranızdaki iletişim tamamen korumasızdır. Uzak sunucu IP adresiniz üzerinden konumunuzu tespit edebilirken aynı zamanda güvenlik zafiyetleri bağlantınızın 3. şahıslar tarafından izlenmesine yol açabilir. Bunu önlemek istediğimizde VPN’e başvururuz. Bu teknoloji güvenlik dışında bir amaca daha hizmet edebilir; ISP tarafından yasaklanan sitelere girmek. Mesela ahmetkucukonder.com:443 adresi ile internet bağlantısı kurduğunuzu varsayalım.

Bağlantı haritası kısaca şu şekilde olacaktır: İstemci(Siz) -> ISP(Internet Service Provider – İnternet Servis Sağlayıcısı) -> Uzak Sunucu(ahmetkucukonder.com:443)

Uzak sunucu adresinin ilgili bakanlık tarafından yasaklandığını düşünürsek bağlantınız ISP aşamasında takılı kalacaktır, ISP bu isteğe zorunlu olarak el koyup bir sonraki adıma geçmenizi engelleyecektir. Peki ahmetkucukonder.com:443 adresine direkt olarak istek göndermek yerine bu isteği farklı bir adresten talep etsek? Mesela ilgili adrese erişim engeli olmayan farklı bir adresten erişim isteğinde bulunsak, bizim için erişemediğimiz adrese gidip verileri kendi adına bize getirse? Bu sorulara yanıt getirmek için VPN’lerin nasıl çalıştığını anlamamız gerekir.

VPN'siz bağlantı haritası

VPN Nasıl Çalışır?

VPN kullandığınızda IP adresiniz maskelenirken şifrelenen veri alışverişi güvenli bir tünel aracılığıyla olur. Bu sayede istemci ve uzak sunucu arasında güvenli bağlantı sağlanır. Tünelin bir ucu istemcideyken diğer ucu uzak sunucuya gider, 3. şahıslar tünelin içerisinde olup biteni anlayamaz.

Her şey kısaca dört aşamada gerçekleşir:

  1. İstemcinin verileri şifrelenerek güvenli bir tünel üzerinden VPN sunucusuna gider.
  2. Sunucu gelen şifreli verileri çözümleyip işler.
  3. İşlenen veri şifrelenerek güvenli tünel üzerinden istemciye döner.
  4. İstemci gelen yanıtı çözümler.

VPN’lerin ne işe yaradığını anlatırken yasaklı bir adrese istek atmaktan bahsetmiştim.

İstek haritasını hatırlayalım:
İstemci -> ISP -> Uzak Sunucu(Yasaklı Adres)

Şimdi VPN bağlantısı aktifken oluşacak istek haritasına bakalım:
İstemci -> ISP -> Uzak Sunucu(Yasak Olmayan Adres / VPN adresi) -> Uzak Sunucu(Yasaklı Adres)

Böyle bir durumda ISP’nizin göreceği tek şey kullandığınız VPN hizmetinin sunucu adresleri olacaktır. Siz görünürde yasak olan adresle değil, farklı bir adresle veri alışverişi yaptınız.

Benim Düşüncelerim

VPN teknolojisi günümüzde fazlasıyla yaygın hale geldi, internet ortamında güvenli bağlantı kurmanın en kolay yolu olarak tercih ediliyor. Ancak ne yazık ki ülkemizde VPN kullanmak için yasaklı sitelere girmek gerekiyormuş gibi bir düşünce hakim. Uzun süredir bu teknolojiyi kullanıyorum, elbette sadece yasaklı sitelere girmek için değil. Örneğin ISP’den kaynaklanan problemden dolayı web siteme VPN’siz erişemiyorum, bu yazıyı paylaşabilmek için VPN kullanıyorum. IP ban yediğim oyun sunucularına erişmek için de kullandığım oldu, iş için kullandığım da oldu. Bu teknolojinin sadece yasaklı sitelere girmek için geliştirilmediğinin anlaşılması umuduyla. Bir sonraki yazıda görüşmek üzere, teknolojiyle kalın!