DNS ve VPN Arasındaki Fark Nedir?

Merhaba, bu yazıda DNS ve VPN ‘in arasındaki farkı öğreneceğiz. Her iki teknolojiyi kısaca özetleyip ikisi arasında karşılaştırma yapacağım, hazırsanız başlayalım!

DNS Nedir?

DNS(Domain Name System) yani alan adı sistemi kısaca internet üzerindeki alan adlarını IP adreslerine ve IP adreslerini alan adlarına dönüştüren bir sistemdir. Ayrıca, bu dönüşümde çeşitli DNS kayıt türleri (A, AAAA, CNAME, MX, vb.) vardır.

Ağlar arasındaki iletişimi sağlamak için IP(Internet Protocol) adresi kullanılır, örneğin 192.0.2.1¹ adresiyle web yayını yaptığımızı düşünelim. Kullanıcıların web sitemize erişmesi için IP adresi yerine daha anlaşılır bir şeyler yazmasını istediğimizde DNS ön plana çıkar. ahmetkucukonder.com alan adını 192.0.2.1 IP adresiyle eşlediğimizde kullanıcılar ahmetkucukonder.com yazarak aslında ilgili IP adresine bağlanır. İşe DNS tam olarak bu işe yarar, alan adını çözümleyerek IP adresine çevirir.

Daha basit bir örnek vermek gerekirse telefon rehberinizi düşünebilirsiniz. Rehberinizde kayıtlı olan bir numarayı çaldırmak istediğinizde numarayı tuşlamak yerine rehbere girip kişinin adını aratırsınız, rehber uygulaması sizin için kişinin telefon numarasını getirir. Ya da bir numarayı tuşlayıp kaydedersiniz, bunu IP’den alan adına çözümlemeye benzetebilirsiniz.

VPN Nedir?

VPN(Virtual Private Network – Sanal Özel Ağ) kısaca internet üzerinde şifreli ve güvenli bağlantı tüneli oluşturmamızı sağlayan gelişmiş bir teknolojidir.

VPN teknolojisi hakkında detaylı bilgi için “VPN Nedir, Ne İşe Yarar ve Nasıl Çalışır?” başlıklı yazıya göz atın.

DNS ve VPN Arasındaki Fark Nedir?

İki teknoloji arasındaki farkı basitçe özetlemek gerekirse; DNS alan adları ve IP adresleri arasında çözümleme işlemleri yaparken VPN bizi internete daha güvenli biçimde bağlar. DNS internetin çalışması için temel bir altyapı hizmetidir, VPN ise sadece güvenli bağlantı sağlar. Her iki teknoloji birbirinden ayrıdır ve farklı amaçlara hizmet ederler.

DNS mi Daha İyi Yoksa VPN mi?

Her iki teknolojinin tamamen farklı amaçlara hizmet ettiğini düşünürsek bu soruyu “Özel DNS sunucusu kullanmak mı daha iyi yoksa VPN servisi kullanmak mı?” şeklinde düzeltmemiz gerekir. Ancak hangisinin daha iyi seçim olacağı ise kullanım amacınıza bağlı olarak değişkenlik gösterir.

Özel DNS Sunucusu Kullanmak İçin Nedenler

• İnternetinize ISP(Internet Service Provider – İnternet Servis Sağlayıcısı) tarafından DNS düzeyinde sansür uygulanmışsa kullanabilirsiniz.
• Daha performanslı ve kararlı çalışan sunucu kullanabilirsiniz.
• Yerleşik reklam engelleyiciye sahip sunucuları kullanabilirsiniz, bu sayede reklamlardan kurtulabilirsiniz.
• DNSSEC(Domain Name System Security Extensions)² desteği olan sunucuları tercih edebilirsiniz. Böylece DNS sorgularının bütünlüğü ve doğruluğu sağlanır.
• Kendi web filtrenizi geliştirmek için kendi sunucunuzu kurabilirsiniz. Ebeveyn denetimi vb. durumlar için kullanışlı bir yol olacaktır.
• Bazı özel DNS sunucuları zararlı web sitelerine erişim engeli getirir, güvenli bağlantı için bu sunucuları tercih edebilirsiniz.
• ISP’nin etkinliğinizi izlemesini kısmen önlemek için kullanabilirsiniz.

VPN Servisi Kullanmak İçin Nedenler

• IP adresinizi gizlemek istediğinizde kullanabilirsiniz.
• ISP’nizin DNS + IP düzeyindeki sansürlerini aşmak için kullanabilirsiniz.
• ISP’nizin çevrimiçi etkinliğinizi izlemesini büyük oranda engellemek için kullanabilirsiniz.
• İnternet ortamındaki veri alışverişinizin şifrelenmesini ve güvenli bir tünel oluşturulmasını istediğinizde kullanabilirsiniz.
• Bazı e-ticaret siteleri farklı ülkeler için daha avantajlı fiyatlar sunar. VPN aracılığıyla ilgili web sitesine bağlandığınız ülkeyi farklı göstererek bu avantajlardan faydalanabilirsiniz.
• ISP’nizin bazı trafik türleri için getirdiği hız kısıtlamalarından kaçınabilirsiniz. VPN sayesinde ISP’niz hangi tür trafik gönderdiğinizi anlayamaz.

Böylece her iki teknoloji arasında seçim yapabilecek kadar bilgi edindiğimize göre dezavantajlarına bakalım.

Özel DNS Sunucusu Kullanmanın Dezavantajları

• Güvenlik düzeyi düşük olan DNS sunucuları DNS Spoofing³ saldırısına uğrayabilir.
• Güvenilir olmayan bazı ücretsiz hizmet sağlayıcılar verilerinizi pazarlama için kullanabilir.
• Her özel sunucu stabil çalışmaz, ağ bağlantısında yavaşlamalar ya da kopmalar yaşayabilirsiniz.
• DNS sunucusu kurmak isterseniz bakım ve kurulum için yoğun çaba göstermeniz gerekir.

VPN Servisi Kullanmanın Dezavantajları

• Bağlantı hızınızda çeşitli faktörlere bağlı olarak düşüş olur.
  • VPN servisi internet trafiğinizi uzak sunucu üzerinden yeniden yönlendirir, bu nedenle hızınız düşer.
  • Bağlantının şifrelenmesine bağlı olarak hız düşüşleri yaşanır.
  • Bağlandığınız sunucuda yoğunluk varsa bağlantı hızınız doğrudan etkilenecektir.
• Güvenilir olmayan VPN hizmetleri verilerinizi toplayabilir ya da paylaşabilir.
• Yüksek performanslı ve güvenilir hizmet sunan VPN servisleri genellikle ücretlidir.
• Güçlü şifreleme algoritması olmayan VPN sunucuları amacını tam olarak yerine getiremez, bu nedenle güvenlik riskleri oluşturur.

Artık hangi yöntemi seçmeniz gerektiği konusunda fikir sahibisiniz! Sorularınızı paylaşmak için yorum kısmını kullanabilirsiniz.

Benim Düşüncelerim

Ülkemizde yaşanan sansür olaylarından dolayı özel DNS sunucusu ve VPN kullanımlarında büyük artış oldu. Bu süreçte bazı kullanıcıların bu teknolojilerden hangisini seçmesi gerektiği hakkında sorun yaşadıklarını gördüm, böylece aklıma bu yazıyı yazmak geldi. Ülkemizde her iki teknolojinin sadece yasakları aşmak için kullanılmadığı günleri görmeyi umuyorum. Daha ötesi; bu teknolojilerin sadece yasakları aşmak için kullanılmadığının bilinmesini… Bir sonraki yazıda görüşmek üzere, teknolojiyle kalın!

1. Örnek IPv4 adresidir. ↩︎
2. DNSSEC: Kullanıcının bağlanmak istediği alan adına karşılık gelen IP adresinin bilgilerini doğrular. ↩︎
3. DNS Spoofing: DNS sistemi verisini bozarak sunucunun yanlış sonuç döndürmesini sağlar. Örneğin a.com adresine gitmek istediğinizde sizi b.com’un IP adresine yönlendirir. ↩︎