İşlemci delid işlemiden bahsettiğim bu makaleden önce Termal Macun ve Sıvı Metal Nedir? Alırken Nelere Dikkat Etmeliyiz? Nasıl Uygulanır? başlıklı makalemi okumanızı öneririm!
Günümüzde masaüstü platformlar için üretilen her işlemci integrated heat spreader(IHS) yani entegre ısı yayıcıya sahiptir. Isı yayıcıların görevi zannedilenin aksine sadece işlemcinin ısısını çipten daha geniş bir yüzeye yayarak çipi soğutmak değildir; çünkü masaüstü cihazlara sahip kullanıcılar işlemcilerini rahatlıkla sök/tak yapabilir ve işlemcilerin üzerine çeşitli soğutucular takabilirler ancak bunları yaparken işlemcinin çipine zarar verebilirler. Bu durumda entegre ısı yayıcılar çipi olumsuz dış etkenlerden korurken aynı zamanda işlemci soğutucuları için de standardizasyon sağlarlar.
Dizüstü bilgisayar ve benzerlerinde ise genellikle işlemciler BGA sokete sahiptir. BGA sokete sahip işlemcilerin bazı şartlar haricinde değiştirilemeyecekleri varsayılır, soğutucular da işlemci modellerine göre üretilir. Böylece üreticiler maliyetten kaçınmak için bu modellerde entegre ısı yayıcıya ihtiyaç duymazlar.
İşlemci Delid Nedir?
İşlemci delid işlemi kısaca entegre ısı yayıcının işlemciden ayrılması ve çip-entegre ısı yayıcı arasındaki mevcut stok termal macunun silinerek yerine ısı iletimi daha yüksek olan materyalin uygulanmasıdır. Materyal olarak genellikle sıvı metaller tercih edilir; çünkü sıvı metallerin ısı iletim değerleri termal macunlardan çok daha yüksektir.
İşlemci Delid Ne İşe Yarar?
İşlemcinize doğru şekilde delid işlemi uygulamak işlemcinizin soğumasına büyük oranda yardımcı olur, işlemciniz hemen ısınmaz ve uzun süre yüksek frekanslarda rahatlıkla çalışabilir.
İşlemci Delid Nasıl Yapılır?
- Delid aparatı kullanılarak entegre ısı yayıcı(IHS) işlemciden ayrılır.
- Çip ve entegre ısı yayıcı(IHS) dikkatlice silinerek eski macundan arındırılır.
- Termal macun ya da sıvı metal çip üzerine uygulanır ve çip yüzeyine eşit miktarda yedirilir.
- Entegre ısı yayıcının çevresine sıvı conta uygulanır.
- Entegre ısı yayıcı dikkatli şekilde işlemciye oturtulur ve herhangi bir malzeme aracılığıyla baskı yapılarak birkaç saat boyunca yapıştırıcının kuruması beklenir.
Delid İşleminin Avantajları
- İşlemciniz daha az ısınır.
- Yüksek frekanslara çıkabilirsiniz.
- İşlemciniz çok fazla ısınmayacağı için soğutucu fan düşük RPM değerlerinde gürültüsüz çalışacaktır.
Delid İşleminin Dezavantajları
- İşlemcinizin devam eden garantisi varsa garanti kapsamı dışında kalacaktır.
- Delid işlemi sırasında küçük bir dikkatsizlik sonucunda işlemcinize büyük zararlar verebilirsiniz. Sıvı metalin iletken özelliği taşıması ve transistörlere taşarak kısa devreye sebep olması buna örnek olabilir.
Benim Düşüncelerim
Eğer overclock yaparak işlemciyi dibine kadar kullanmak isteyen ya da soğutma takıntısı olan bir kullanıcı değilseniz delid işlemine ihtiyacınız olacağını zannetmiyorum Bu işlem daha çok işlemciyi zorlayarak maksimum üst frekanslara çıkartan ve ısı problemi yaşayan kullanıcılara hitap ediyor. Delid işleminin standart kullanıcılar için pek bir katkısı olacağını zannetmiyorum. Düşündüm de teknoloji meraklısı birisi olarak bu işlemi yapmaktan keyif alırdım, ihtiyaç değil istek diyelim :)) Fakat işlemin maliyeti kadar işlem sonucundan faydalanmak için de güçlü bir anakart lazım o da bende yok… Bir sonraki yazıda görüşmek üzere, teknolojiyle kalın!